Voorwoord

De missie van de VVAO staat als een huis, maar heeft zich in de loop der jaren gedragen als een zandkasteel dat door het beuken van de golven langzaamaan in elkaar zakt en wegslibt. Inmiddels wordt het echter weer gestut aan alle kanten en komen er nieuwe torentjes op.

De afgelopen twee maanden hebben we opnieuw aandacht besteed aan de kernwaarde van de VVAO om de belangen van hoogopgeleide vrouwen te behartigen. Op Internationale Vrouwendag stroomde onze agenda op de website over van de leuke evenementen die de afdelingen hadden bedacht. Daaraan voorafgaand vierden op vier maart vrouwendag met 80 leden uit het land met een prachtig programma georganiseerd door Diete Swierstra. Suzanne Jansen van het boek “De omwenteling” schetste daar als eerste spreker hoever wij zijn gekomen sinds we een eeuw geleden het kiesrecht kregen. Maaike Rikhof en Lobna Abdo en het Nederlands Bach Consort verklankten dit perspectief van de eigenzinnige vrouw die altijd al heel goed weet wat ze wil vanuit hun eigen achtergrond. 
 

Sophie Witteveen
Voorzitter hoofdbestuur VVAO

In Memoriam

Lid van verdienste Clara van den Ban-Willinge Prins.

Ze was wijs, geïnteresseerd en betrokken.

Haar leven is geleefd, onze herinneringen blijven.

Clara van den Ban-Willinge Prins is op 8 april op 91-jarige leeftijd overleden. Op vrijdag 14 april herdachten we haar in een drukbezochte afscheidsdienst. De bijeenkomst was in de vrijzinnige Arboretumkerk, dichtbij het familiehuis waar ze tot het herseninfarct op 20 maart zelfstandig woonde. In die zelfstandigheid en het omgaan met het ouder worden is Clara een voorbeeld voor ons.

Clara heeft in Wageningen landhuishoudkunde (landbouweconomie) gestudeerd. Ze ontmoette er bijzondere vrouwen en sloot er levenslange vriendschappen. Op een feest ontmoette ze haar latere echtgenoot Jan van der Ban (ouderejaars Nederlandse landbouw). Ze kregen drie kinderen, vier kleinkinderen en een achterkleinkind, die in de afscheidsdienst hun eigen herinneringen deelden.

VVAO actie Turkije

Stel je voor dat er tijdens jouw studententijd een aardbeving heeft plaatsgevonden. Waardoor je misschien niet alleen je huis, familieleden en vrienden verliest, maar ook de financiële middelen om je studie voort te zetten. Jij bent misschien de eerste vrouw binnen jouw familie die de intelligentie, de wil en het doorzettingsvermogen heeft om te kunnen studeren. Wat als jouw familie haar hoop op een beter toekomst op jou heeft gericht?. 
En je gemotiveerd bent en goede cijfers haalt totdat alles verwoest wordt door die aardbevingen. Niet alleen jouw toekomst, maar die van je hele familie ligt letterlijk in puin.
 
Onze VVAO weet als geen ander hoe belangrijk het is dat vrouwen kunnen studeren. Dat we verder moeten kijken dan dit moment. Dat we studentes in het rampgebied hoop moeten geven, hoop op een betere toekomst. 
 

Lustrum

Vorige keer deelden we het programma in hoofdlijnen met jullie. Dit keer vertellen we wat meer over wat jullie op 17 september kunnen verwachten.

Wij hebben twee fantastische sprekers weten te strikken: Elske Doets, ‘Zakenvrouw van het jaar 2017’ en Sandra Roelofs, voormalig first lady van Georgië. Verderop in deze nieuwsbrief lezen jullie meer over deze vrouwen. De Lustrumcommissie heeft voorbereidende gesprekken met hen gehad en zij gaan vanuit hun eigen ervaring vertellen over ‘transitie’. Transitie is dit jaar het thema van de VVAO en is ook het thema van het Lustrum.

Ook de locatie waarin we ons op 17 september bevinden heeft een transitie ondergaan: van postkantoor naar bibliotheek. In de rondleiding die ’s morgens wordt gehouden, wordt meer verteld over dit bijzondere gebouw.

In mei kunnen jullie de uitnodiging in je mailbox verwachten. Dan kun je je ook aanmelden.

Elske Doets: Zakenvrouw 2017, Inspirator, Schrijver, Spreker en eigenaar Doets Reizen

Sinds haar uitverkiezing als ‘Zakenvrouw van het jaar 2017’ zijn er deuren voor Elske opengegaan. Zo poneert ze, naast het ondernemerschap, in de media met regelmaat haar opvattingen over tal van onderwerpen zoals zakendoen, diversiteit, klimaat, toerisme, vrouwenquotum en kansengelijkheid. Haar missie is mensen in beweging krijgen: ondernemender, zelfverzekerder, onafhankelijker en met meer oog voor de planeet.

Uit haar toekomstvisie is in 2017 de Young Lady Business Academy voortgekomen voor jonge vrouwen van 15 tot en met 24 jaar. Elske zet zich met deze Academy in voor kansengelijkheid voor vrouwen, waarbij centraal staat het ruim baan geven aan talent, meer diversiteit en de kracht van vrouwelijk ondernemerschap.
 

Sandra Roelofs, van vertaalster tot first lady

Sandra Roelofs is geboren en getogen in Terneuzen, een stad in Zeeuws-Vlaanderen grenzend aan buurland België. Dit heeft ook mede het karakter van Sandra bepaald. Zij ging in Vlaanderen naar school en had een grote liefde voor talen. Op een stage in Straatsburg ontmoette zij haar echtgenoot Mischa Saakasjvili.

Opgeleid als vertaalster/tolk Frans en Duits in Brussel, is Sandra Roelofs dankzij haar belangstelling voor humanitair werk en Oost-Europa in Georgië beland. Daar steunde ze, na een baan bij het Rode Kruis en de Nederlandse Ambassade, haar man als opkomend politicus. Toen die het in 2004, via de Rozenrevolutie, tot president van Georgië schopte, was zij tien jaar lang first lady. Ze zette zich voornamelijk in voor volksgezondheid, cultuur en kinderwelzijn, terwijl haar man het land dichterbij Europa bracht, corruptie bestreed en succesvolle hervormingen doorvoerde. Sandra volgde tijdens haar first ladytijd een opleiding tot verpleegster en studeerde in 2015 af aan de Universiteit van Londen met een Master in Global Health Policy. Ze begon in 2020 aan een nieuwe studie en is over ruim een jaar afgestudeerd psychologe.
 

Catharina van Tussenbroekfonds

Voorzitter, secretaris en penningmeester van het hoofdbestuur van de VVAO hebben recentelijk een vruchtbaar gesprek gehad met de voorzitter en penningmeester van de stichting fonds Catharine van Tussenbroek. In dit gesprek zijn de banden aangehaald.

Wij willen jullie dan ook graag attenderen op dit aan de VVAO gelieerde fonds voor ondersteuning voor vrouwelijke promovenda. Buitenlandervaring is vaak een absolute voorwaarde voor jonge vrouwen die een wetenschappelijke carrière ambiëren. Hiervoor kunnen zij een beroep doen op het Catharine van Tussenbroekfonds. Het fonds heeft per jaar gemiddeld 16 bursalen met bedragen van € 1000 tot € 3000 maximaal.

Vacature kascommissie

Het Catharine van Tussenbroekfonds zoekt leden voor de kascommissie. Op dit moment zitten 2 leden van de VVAO in de kascommissie. Ben je geïnteresseerd in deze vacature? Neem dan contact op met de secretaris van het fonds, J.A.C. (Joëlle) Swart, secretaris@cvtfonds.nl.

Voor meer informatie over het fonds: zie de link op onze website, waar je ook een donatie kunt doen, of ga rechtstreeks naar de website. 

Leonie in Brussel

Bijeenkomst met Roberta Metsola, voorzitter Europees Parlement, 30 maart 2023.

Door Leonie van den Tol, portefeuillehouder Internationale Betrekkingen in het Hoofdbestuur

In de vorige Post konden jullie lezen over de ervaringen van Leonie van den Tol bij het Europees Toptalent Programma Alliance of Her (AoH) in Vilnius (Litouwen). Lees dit gerust nog eens na: Leonie in Vilnius in VVAO Post van november 2022

Inmiddels heeft Leonie meerdere ontmoetingen gehad. In deze VVAO Post vertelt zij meer over een bijzondere bijeenkomst met Roberta Metsola.

Wie is Roberta Metsola?

Roberta is de huidige Voorzitter van het Europese Parlement (EP) en inmiddels de derde vrouw op deze hoge functie. Zij werd in 1979 geboren op Malta, gelegen in de Middellandse Zee en de kleinste lidstaat van de Europese Unie (EU). Als Maltees politica nam ze in 2004 voor het eerst deel aan de Europese verkiezingen. Ze slaagde er na een lang pad met ups en downs in om in 2013 gekozen te worden als lid van het EP. Op 18 januari 2022 werd zij verkozen als Voorzitter van het EP. Ze is daarmee de derde vrouw op deze hoge functie. De eerste vrouwelijke Voorzitter was ­Simone Veil in de periode van 1979 t/m 1982. Simone was een Franse politica, overleefde de Holocaust en was Minister van Gezondheid. De tweede vrouwelijke Voorzitter was Nicole Fontaine in de periode van 1999 t/m 2001. Zij was ook een Franse politica, die na haar Voorzitterschap Minister van Industrie werd.

Bezoek & Bijeenkomst

Eind maart was Roberta in haar functie als Voorzitter EP op bezoek in Nederland. Op donderdag 30 maart had ze een ontmoeting met Vera Bergkamp, Voorzitter van de Tweede Kamer en Jan Anthonie Bruijn, Voorzitter van de Eerste Kamer. De volgende ochtend sprak ze eerst met Mark Rutte, Minister-President en de Ministerraad om vervolgens op audiëntie te gaan bij onze Koning. In dit drukke schema was voor de donderdagavond ook nog een Q&A bijeenkomst gepland op de Haagse Campus van de Universiteit Leiden.

Hier kwam het uitgebreide netwerk van ons VVAO Bestuurslid voor Buitenlandse Betrekkingen in actie! Leonie werd getipt en na het indienen van een uitgebreid verzoek werd zij toegelaten. Roberta stond op deze donderdagavond voor een zeer goed gevulde collegezaal.
 

Loon naar werken

Dankzij nieuwe EU-wetgeving komen er bindende maatregelen om "gelijk loon voor gelijk werk" af te dwingen. Op 30 maart tekende de EU een wet die transparantie over salarissen moet bevorderen, om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten. Het loonverschil mag niet groter zijn dan vijf procent. Vanaf juni hebben lidstaten drie jaar om de richtlijnen te implementeren.

Het gat tussen wat mannen en vrouwen verdienen in de EU is op dit moment 13%, hetzelfde als in Nederland. De loonkloof is bij hoogopgeleide Nederlandse vrouwen  zelfs nog hoger dan gemiddeld, namelijk 19-22%. Al in hun eerste baan krijgen vrouwen met een universitaire opleiding minder per uur betaald dan mannen.

Bedrijven moeten straks jaarlijks rapporteren over de salarisverschillen in hun organisatie. Als dit is ingevoerd kan je als werknemer informatie opvragen over jouw loonniveau en dat van werknemers die hetzelfde of gelijkwaardig werk verrichten. Je krijgt dan het gemiddelde salaris binnen je functiegroep te horen, opgesplitst in mannen en vrouwen. Zo moet blijken of bedrijven en organisaties eerlijke standaarden hanteren. De wet voor loontransparantie volgt op de wet ‘ingroeiquotum en streefcijfers’. Deze wet – die sinds 2022 van kracht is – heeft als doel een betere man-vrouwverhouding in top en subtop van het bedrijfsleven te realiseren.

Slim stemmen werkt!

Op 8 maart was oprichter Devika Partiman van de stichting “Stem op een vrouw” te gast bij de online bijeenkomst georganiseerd door onze landelijke kring “Politiek Actief” over de verkiezingen van 2023.

De resultaten van de verkiezingen laten zien dat slim stemmen vruchten afwerpt! In de Provinciale Staten en het Algemeen Bestuur van het Waterschap is het aantal vrouwen na de verkiezingen hoger dan ooit! In Provincies stijgt het percentage vrouwen van 33 naar 40 procent, en in het Waterschap van 28 naar 34 procent.
De toename is deels te danken aan midden- en linkse politieke partijen, waar vrouwen steeds vaker gelijk vertegenwoordigd zijn op kieslijsten. En de kiezer zélf heeft invloed gehad: via voorkeurstemmen werden door heel Nederland 33 extra vrouwen in de provincies en waterschappen gestemd. Het betreft vrouwen op een ‘onverkiesbare’ plek, die dankzij voorkeurstemmen tóch verkozen zijn. 32 van hen zijn verkozen in plaats van een hogergeplaatste man, één is verkozen in plaats van een andere vrouw

Parttime werken ook de norm voor hoogopgeleiden

Het CBS kwam op 12 april met nieuwe cijfers over deeltijdwerken. Wat zijn de getallen voor hoogopgeleiden? We vermeldden vorig jaar al in het VVAO Emancipatie Dashboard dat hoogopgeleide vrouwen bij hun eerste baan al vaker in deeltijd (< 35 uur per week) werken dan mannen. Dat is meestal wel een grote deeltijdbaan overigens. Uit deze CBS-update blijkt dat er een jaar na het behalen van hun HBO- of WO-opleiding al twee keer zoveel vrouwen (23%) als mannen (11%) parttime werken. Negen jaar na hun afstuderen zijn er behoorlijke verschillen tussen de seksen: hoogopgeleide mannen werken in 9% van de gevallen parttime, bij hoogopgeleide vrouwen is dit 48.5%.

Het fenomeen lijkt samen te hangen met de zorgtaken: alleen- of thuiswonende academische en HBO-vrouwen kiezen in het decennium na hun afstuderen twee keer zo vaak voor parttime als mannen en dit loopt nog wat op als ze gaan samenwonen. Het verschil wordt echter enorm zodra vrouwen kinderen krijgen. Een jaar na de geboorte van hun eerste kind gaan 5% van de hoogopgeleide mannen in deeltijd werken versus 28.1% van de universitair geschoolde vrouwen en 52.5% van de HBO-opgeleide vrouwen. Al neemt de kans dat mannen van voltijd naar deeltijd overstappen wel toe in het jaar waarin ze vader worden en de jaren kort daarna, het overgrote deel van de mannen blijft ook dan voltijd werken. Die scheve verdeling is niet wat mannen en vrouwen zeggen te willen als ze het hebben over de verdeling van de zorgtaken, maar de praktijk is anders.

De regering en ook de maatschappij doen op dit moment een oproep om die deeltijdprinsessen, zoals ze wel eens schamper worden genoemd, door allerlei stimuli voltijd te laten werken. Uit onderzoek dat Atria heeft gedaan in december 2022 blijkt dat het niet uitmaakt of de vrouw voltijds of deeltijds werkt; ze blijft in bijna alle gevallen meer tijd besteden aan het huishouden en de zorg voor de kinderen dan de man, die meestal fulltime werkt. Het enige wat lijkt te werken voor een betere taakverdeling thuis is dat de man minder gaat werken vanuit het adagium “when fathers care more, women earn more”.

Fotoshoot Groningen

Op zondag 30 oktober vond de derde fotoshoot van VVAO vrouwen plaats bij het Groninger Museum. Inderdaad: in Groningen. Tegenover Ome Loeks verzamelden zich een groep VVAO vrouwen die zich hadden opgegeven bij Pauline Hendriks. Zij kwamen weliswaar uit het Noorden, maar sommigen hadden er een paar uur autorijden op zitten om zich te laten vereeuwigen door Ivo.

De sfeer was gemoedelijk en af en toe verdween een groepje of een enkele vrouw voor de opnames. Daar hoorden ook attributen bij. Tijdens het wachten werden gesprekken gevoerd, ideeën uitgewisseld en koffie gedronken.

We hebben een leuke dag gehad!

De foto’s worden onder meer gebruikt voor banners. Binnenkort komen er extra banners bij.

Plaatsen informatie op website en social media
 

Regelmatig ontvangen we verzoeken om een bericht op de website en/of socials te plaatsen. Wij stellen deze initiatieven vanuit de afdelingen zeer op prijs. Wel is het zo dat deze verzoeken altijd via communicatie verlopen en dat het hoofdbestuur besluit of iets geplaatst wordt en waar.
Voorlopig hebben we hiervoor helaas echter weinig middelen beschikbaar en moeten we hierin een keuze maken.

Wij rekenen op jullie begrip!

Pauline Hendriks

Vacatures

• Vacature portefeuille Maatschappelijke relevantie hoofdbestuur
• Vacature portefeuille Marketing en Communicatie hoofdbestuur
• Vacature lid Kascommissie 
• Vacature leden voor de seniorencommissie
• Vacature leden voor de jongerencommissie

Op de hierboven genoemde vacatures in het hoofdbestuur kun je solliciteren. Stuur je motivatiebrief met CV naar secretaris@vvao.nl. 
Leden die interesse hebben voor een commissie kunnen contact opnemen via secretaris@vvao.nl. 

Landelijke activiteiten

20 april
Best Practice bijeenkomst om 20.00 uur via Zoom, georganiseerd
door Arnhem

6 mei
Penningmeestersoverleg, Hotel van der Valk, Utrecht

17 juni 
ALV en besturendag, Antropia, Driebergen

17 september
Landelijk Lustrum (105-jarig bestaan), Bibliotheek Neude, Utrecht

11 november
ELV

19 november
Women Economic Forum

25 november
Orange the World

Raadpleeg ook de agenda op de VVAO website